Gescheiden, maar niet van tafel en bed
“Eigenlijk ben ik in een soort shock.” Zo begint Evelien tijdens het mediationgesprek in mijn spreekkamer in Ulft. “In shock?” vraag ik en kijk haar afwachtend aan. “Ja in shock. Ik vind het onvoorstelbaar hoe snel je van elkaar vervreemdt. Een paar weken geleden hadden we nog een relatie, praatten we met elkaar en was het over het algemeen oké als we bij elkaar waren. Natuurlijk waren er ruzies. We gaan niet voor niets uit elkaar. Maar nu…? Nu lijkt het alsof we niets meer van elkaar kunnen hebben.” Zo snel kan het gaan. Evelien en Henk besloten uit elkaar te gaan na een huwelijk van 30 jaar. De kinderen zijn de deur uit na een lange tijd van grote zorgen. Twee van de kinderen hadden extra zorg nodig en het heeft dan ook wat langer geduurd, voordat zij op zichzelf konden wonen. Nu dat een feit is, zijn Henk en Evelien tot de conclusie gekomen dat zij elkaar uit het oog verloren zijn. Zo opgeslokt door de zorgen voor hun kinderen dat ze elkaar ergens halverwege zijn kwijtgeraakt. Ze willen het netjes doen. Met wederzijds respect, want ze hebben geen hekel aan elkaar. De huidige woning moet worden verkocht. En ze gaan allebei op zoek naar nieuwe woonruimte. Maar woonruimte ligt niet voor het oprapen. Niet in de Randstad, maar ook niet in de Achterhoek. En een scheiding is allang geen vanzelfsprekende reden meer voor een urgentieverklaring. Dit betekent dat Evelien en Henk nog een tijdje samen in hetzelfde huis blijven wonen. Dat moet kunnen toch: gescheiden, maar niet van tafel en bed? Nee, ook niet van bed. Ze hebben een speciaal bed vanwege lichamelijke klachten. Die is niet makkelijk te splitsen. Ze moeten dus nog een tijdje met elkaar.
Tolerantie vertrekt met zevenmijlslaarzen
Hoe komt het toch dat je de ene week van-alles-en-nog-wat van elkaar tolereert, terwijl je een week later werkelijk over ieder klein dingetje lijkt te struikelen? Hoe werkt dat? Onze tolerantiegraad wordt bepaald door de hoeveelheid liefde die wij voor de ander voelen, gecombineerd met de hoeveelheid stress die wij op dat moment ervaren. Neem bijvoorbeeld je kinderen. Zij zijn het liefste dat je hebt in je leven. Door de liefde voor hen kun je heel veel van hen hebben. Ach, hebben ze nog steeds hun kamer niet opgeruimd? Mama doet het wel even. Jeetje, staat die fiets nog steeds met een lekke band in de schuur? Papa repareert het lek met een glimlach om zijn gezicht. Mijn excuses voor de stereotypering. Natuurlijk kan ook mama een fietsband plakken en kunnen vaders kamers opruimen. Op het moment dat papa en mama gestrest zijn, wordt de tolerantie al wat minder. “Ruim nou toch eens je kamer op,” schalt er door het huis. “Ja, je gaat maar lopen, eigen schuld,” bromt papa aan tafel. Herkenbaar? Neem van mij aan dat als je uit elkaar gaat het stressgehalte omhoog schiet. De zekere basis valt weg en je zit met veel vragen. Hoe moet het met de kinderen, de huisvesting, de financiën, etc.? En onzekerheid geeft stress. Om van de afgenomen warmte in je hart maar niet te spreken.
Je grote liefde wordt een vreemde
Henk en Evelien hadden bedacht dat zij best wel een tijdje met elkaar in één huis konden blijven wonen. Ze waren toch volwassen mensen en gunden elkaar echt nog wel het licht in de ogen. En waar een wil is, is een weg, nietwaar? Het ligt dan ook niet aan een gebrek aan goede wil. Stel je beste vriend of vriendin heeft even geen onderdak en vraagt of jij een plekje over hebt. Ach, het is je beste vriend dus natuurlijk zeg je ‘ja.’ Hoe lang gaat dit goed? Hoe lang is het nog gezellig? Hoe lang zeg jij van harte: ‘Hoe meer zielen, hoe meer vreugd…?’ Ik geef je een greep uit de antwoorden op de vraag: hoe lang kun jij je beste vriend of vriendin in huis hebben? Als ik dit aan de mensen om mij heen vraag is het gemiddelde antwoord: een week of drie! En dan? Ja, dan houdt het op. Dan ga je je aan elkaar irriteren. Je kunt niet meer jezelf zijn in je eigen huis. Je gedraagt je toch anders. Je moet continu rekening met elkaar houden, de badkamer met elkaar delen, de televisie en het tijdstip waarop je naar bed gaat. Je zegt wel elkaar vrij te zullen laten, maar dat valt in de praktijk vies tegen. Als het langer duurt, gaat het ten koste van de vriendschap. Hoe moet het dan samen met de partner van wie je gescheiden bent? Hij of zij is niet eens meer je beste vriend of vriendin.
Aan het einde van de liefde
Het kan een grote schok zijn te ontdekken dat als de mantel der liefde van je schouders glijdt er niets meer overblijft dan een vreemde. Of zoals Robert Long dat zo mooi zong in zijn liedje Aan Het Einde Van De Liefde (https://youtu.be/XFRm2ldPxAo).
“Aan het eind van de liefde, dan vind je een vreemde, een vreemde mevrouw of een vreemde meneer en je zoekt naar een reden, je herleest ieder briefje maar iets is er weg en dat vind je niet meer.”
Dit gevoel wordt versterkt door verdriet, teleurstelling, boosheid en onmacht. Gevoelens die horen bij het rouwproces als je afscheid moet nemen van het leven dat je leefde, de verwachtingen die je had en de dromen die je koesterde.
5 tips om met je ex samen te leven
Kun je dan nog samenleven met je ex als dit noodgedwongen moet? Jazeker. Dat kan. Niet dat het makkelijk wordt, maar met de juiste mindset is het wel realistisch.
Tip 1 De gezamenlijke vijand
Het feit dat jullie nog gezamenlijk in één huis moeten blijven wonen is niet de schuld van de ander, noch die van jou. Het is het gevolg van de krapte op de woningmarkt. En daar hebben jullie beide last van. Jullie hebben dus een gezamenlijke vijand. Het helpt als je je dit realiseert. Daar waar de band tussen jullie door de relatiebreuk verbroken is, kan het hebben van een gezamenlijke vijand een nieuwe, andere band scheppen die het samenwonen minder moeilijk maakt.
Tip 2 Gedraag je gescheiden
Als je gedwongen moet blijven samenwonen na je relatiebreuk is het belangrijk om je wel ‘gescheiden’ te gaan gedragen. Als je blijft doen wat je altijd al deed, zal er niets veranderen. Als je blijft zorgen voor de ander als voorheen, jij je blijft bemoeien met zijn of haar leven en je de ander betrokken houdt bij jouw leven, dan zit je gevoelsmatig ‘op elkaars lip.’ Zorg ervoor dat jullie routines veranderen. Maar doe dit wel in overleg. Anders kan het feit dat jij je ‘opeens’ anders gedraagt bij de ander tot verwarring en stress leiden.
Tip 3 Living together apart
Ga je eigen weg, maar houdt rekening met de ander. Er zijn meerdere mensen die als vreemden met elkaar in één huis wonen. Denk maar eens aan kamerbewoners. Vaak delen ze de huiskamer, badkamer en keuken. Soms eten ze samen, soms koken ze ieder voor zich. Ze delen de huiskamer, maar kunnen zich ook terugtrekken op hun eigen kamer. Zij gaan ook hun eigen weg, maar houden rekening met de anderen. En dit gaat meestal goed, zonder noemenswaardige ruzies tussen de verschillende bewoners van het huis. In eerste instantie lijkt het hard om je eigen weg te gaan in huis, maar dat zou je ook doen als ieder een eigen woonplek had. En misschien leefden jullie al aardig langs elkaar heen en was dit een van de redenen om te beslissen uit elkaar te gaan. Ga dan nu niet proberen om uit alle macht samen te leven als waren jullie nog in een liefdesrelatie. Betrek ieder een eigen ruimte in huis en maak het daar gezellig, zodat je je daar kunt terugtrekken als jij daar behoefte aan hebt. Henk en Evelien maakten van een van de slaapkamers van de kinderen een tweede woonkamer. Anderen laten de kinderen tijdelijk bij elkaar op de kamer slapen, zodat een extra huiskamer mogelijk is. Op het eerste gezicht misschien niet ideaal voor de kinderen, maar als hiermee meer vrede in huis komt, is het slechts een geringe opoffering.
Tip 4 Maak goede afspraken
Om bovenstaande tips uit te kunnen voeren is het belangrijk om goede afspraken te maken. Afspraken over welke inspanningen jullie verrichten om een andere woonruimte te vinden. Zoeken jullie ieder voor zich of ook voor elkaar? Wat verwachten jullie daarin van elkaar? Waarmee mag de ander zich nog bemoeien? En waarmee absoluut niet? Hoe kunnen jullie eigen ruimtes creëren in het huis? Hoe gaan jullie het gebruik van de keuken, badkamer en huiskamer verdelen? En hoe doen jullie dat in combinatie met de kinderen? Zo kunnen jullie bijvoorbeeld afspreken om de geplande omgangsregeling al min of meer door te voeren. Bij een co-ouderschap kan dit betekenen, dat de ene ouder in de even weken kookt en samen met de kinderen eet, terwijl de andere ouder zich met een bordje terugtrekt in de eigen ruimte en daar de avond doorbrengt. De week daarna is het omgedraaid. Is dit verwarrend voor de kinderen? Niet als je het goed uitlegt. Het is immers ook verwarrend voor de kinderen als jullie na de scheiding nog steeds alles doen zoals ervoor, inclusief de eventuele ruzies. Hoe fijn is het voor de kinderen als zij merken dat de rust een beetje terugkeert? En als het de ene keer mama is die aan tafel zit en de andere keer papa, dan ontstaat er ook geen loyaliteitsconflict.
Tip 5 Sta jezelf en de ander toe dat jullie dit leren
Je bent in een totaal nieuwe situatie terechtgekomen. Van samenleven met iemand, van wie je houdt en met wie je de rest van je leven dacht te delen, naar samenleven met iemand die geen deel meer uitmaakt van je leven, hooguit als andere ouder van jullie kinderen. Je hebt geen ervaring hiermee. En er zijn weinig voorbeelden van hoe je dit moet doen. Immers, als het even kan blijven mensen niet in één huis wonen na een relatiebreuk. Helaas moeten jullie hier nu mee dealen. Er is wel een lichtpuntje: deze vorm van samenleven kun je leren. En leren gaat met vallen en opstaan. Dat geldt voor jou, maar ook voor je ex-partner. Gun het jezelf om fouten te maken. Gun dat ook de ander. Voor jullie allebei is het nieuw en lastig om zo met elkaar om te gaan. Als een van jullie de nieuwe afspraken of de nieuwe leefvorm even niet in de gaten heeft en terugvalt in oude gewoontes, wordt dan niet gelijk furieus, maar erken dat het lastig is en help elkaar om de nieuwe manier van samenleven weer op te pakken. Vallen én opstaan. Ze horen erbij.
Je hoeft het niet alleen te doen
Ondanks alle goede intenties en bovenstaande tips kan het enorm moeilijk zijn om zonder ruzie samen te leven met je ex. De nog aanwezige emoties als boosheid, verdriet of teleurstelling hebben effect op jullie communicatie. Hierdoor kunnen goedbedoelde woorden verkeerd opgevat worden en de sfeer verpesten. Het zijn vaak de kleine dingen die irriteren. Zoals het spreekwoord luidt: Het is de toon die de muziek maakt. Als coach help ik je om de juiste, nieuwe snaar te raken. ‘We hadden tijdens de mediation zulke goede afspraken gemaakt over hoe we deze periode zouden overbruggen. In de praktijk kwam er eerst niets van terecht. Nu moet ik eerlijkheidshalve wel zeggen dat ik daar zelf ook een groot aandeel in had. Ik had het echt niet door. Tijdens de coachsessies bij Renata bleek, dat ik Henk nog steeds probeerde te veranderen in mijn ideale man. Het was lastig om niet meer te blijven werken aan onze relatie. Ik viel steeds weer terug in de oude patronen van de laatste jaren van ons huwelijk. In een paar coachsessies heb ik concreet afscheid genomen van mijn relatie en ben ik begonnen met de eerste prille stappen in mijn nieuwe leven. Daardoor moest ik ook anders leren communiceren met Henk, wat overigens direct een goede wisselwerking teweegbracht. Er kwam een nieuwe harmonie tussen ons en het mooie is dat deze is gebleven na onze verhuizingen. We eten nu eens per maand met het hele gezin samen. De ene keer bij mij en de andere keer bij hem. We merken dat dat onze kinderen erg goed doet.’ Ben jij ook genoodzaakt om nog een tijdje met je ex in één huis te wonen? En wil jij er alles aan doen om te voorkomen dat jullie kinderen in een slechte sfeer wonen? Maak een afspraak voor een gratis kennismakingsgesprek via info@1door.nl of bel 0315-727125. Uit liefde voor je kind.
